Toespraak door Jan van Zanen bij de opening van het jubileumjaar 600 jaar Haagse Toren, 3 april 2024

 

Beste Peter Duivesteijn (directeur Ga Den Haag),

Beste Rogier Soetekouw (Projectleider De Haagse Toren 600 jaar/Manager Ga Den Haag),

Beste allemaal,

 

Een Haags icoon: zo kunnen we de toren van de Grote of Sint-Jacobskerk, de Haagse Toren, gerust noemen.

Met zijn 600 jaren, naast het Binnenhof en de Abdijkerk van Loosduinen, één van de oudste bouwwerken van onze stad.

En ook anno 2024 is de Haagse Toren nog altijd beeldbepalend voor onze stad, zelfs nu moderne hoogbouw is toegevoegd aan de skyline van Den Haag.

Daarnaast bepaalt de toren, met zijn uurwerk, klokken en carillon, al sinds eeuwen het klanklandschap van Den Haag.

Ben dan ook verheugd dat zowel de huidige stadsbeiaardier, Gijsbert Kok, als ook zijn voorganger, Heleen van der Weel, hier aanwezig zijn.

Vanaf het midden van de zestiende eeuw kent Den Haag een stadsbeiaardier.

De toren was en is per slot van rekening eigendom van de stad.

Dat heeft alles te maken met de vroegere functie van dit bouwwerk.

Het diende tot 1884 als uitkijktoren van waaruit torenwachters konden waarschuwen voor onheil, zoals vijandelijke schepen voor de kust of brand in de stad.

“Wij blazen des nachts op St. Jacobs toren

En laten om ’t uur het Wilhelmus hooren

Indien er dan gevaren knellen,

Laten wij steeds den brandklok bellen,

En wordt het lichtsein aangebragt

Door uw getrouwen Torenwacht.”

Aldus de Haagse torenwachters in hun Nieuwjaarswens voor 1863.

De tekst is terug te vinden in het informatieve boekje dat Heleen van der Weel heeft geschreven over de geschiedenis van de Haagse Toren.

Het verschijnt binnenkort.

Torenwachters turen vandaag de dag niet meer vanaf de toren over de stad en in de verte.

Maar wie van het uitzicht wil genieten, die kan de Haagse Toren beklimmen.

Het zijn maar 288 treden…

Dat kan sinds 2017, het jaar dat de gemeente Den Haag aan stichting Ga Den Haag vroeg om rondleidingen te verzorgen in de Haagse Toren.

14 gepassioneerde vrijwilligers zijn actief als gids en vertellen het verhaal van de toren door.

Heb begrepen dat de helft van de vrijwilligers dat al sinds de openstelling van de toren trouw en met enthousiasme doet.

Hulde: u houdt Haagse historie levend.

Dank ook aan het bestuur en de overige medewerkers van Ga Den Haag.

U allemaal zorgt ervoor dat onze Haagse Toren de aandacht krijgt die hij verdient.

In het bijzonder tijdens dit jubileumjaar, dat ik dan ook met veel plezier voor geopend verklaar.