Trek in alle vroegte m’n zwembanen. Nog net zo koud als gisteren, het is bovendien bewolkt. Begroet beneden in de hal van het hotel Neema Aaron Ngure. Neema werkt bij het African Institute of International Law (AIIL). Het instituut richt zich op het bevorderen van kennis en onderzoek op het gebied van internationaal recht, met als doel de internationale vrede en veiligheid te versterken en de samenwerking tussen staten te bevorderen. AIIL biedt opleidingen, trainingen en onderzoeksmogelijkheden aan voor juridische professionals, overheidsfunctionarissen en leden van maatschappelijke organisaties. Deze editie van Hague Justice Week wordt in samenwerking met AIIL georganiseerd.

Werkontbijt met de collega’s. Bespreken de agenda en verdelen de werkzaamheden. Woon zelf vanochtend een bijeenkomst bij in het kader van het Strong Cities Network. Den Haag is hier al een aantal jaren actief lid van. Het is een netwerk waarin gemeenten – groot en klein – kennis, expertise en ervaring uitwisselen op thema’s rondom veiligheid en polarisatie. Ben zelf de covoorzitter van het ‘steering committee’. De regionale hub van Strong Cities Africa organiseert de bijeenkomst in de PAPU Tower niet al te ver van het hotel. PAPU staat voor (Pan African Postal Union). Dit geheel terzijde.

Gertrude Rose Gamwera Buyinga opent de bijeenkomst (“Thank you for giving us the warmth of your presence”). Gertrude is ‘Head of the East & Southern Africa Regional Hub’ van Strong Cities Network en ‘Secretary-General of the East Africa County and Local Governments Association (EACLGA)’. EACLGA fungeert als de overkoepelende organisatie voor nationale verenigingen van lokale overheden in Oost-Afrika, waaronder in Burundi, Kenia, Rwanda, Tanzania en Oeganda en is ook actief binnen de wereldvereniging van gemeenten UCLG. Verwelkom net als gastheer-burgemeester Maxmilian Iranqhe de aanwezigen in de ietwat kleine boardroom. Inleidingen van de ambtgenoten Florence Namayanja (Masaka City, Oeganda), Sanya Wilson (Koboko, Oeganda, hij was bij de World Council in Den Haag) en Geoffrey Ngiriker (Nebbi, Oeganda) en County Executive Committee member Peter Odima (Busia county, Kenya) volgen. Het zijn alle vier gemeenten aan de grenzen van hun land (‘border municipalities’), met de kansen en uitdagingen die daarbij horen (‘smuggling is at the order of the day’).

Het thema jeugd is een rode draad in alle bijdragen. De jeugd vormt het grootste deel van de populatie, terwijl er (te) weinig werkgelegenheid is. Het verval in criminaliteit en geronseld worden zijn dan een risico. Florence geeft jongeren bijvoorbeeld een rol door met ze te blijven praten (‘Youth desk’) en werk – al is het simpel (‘Cleaning up the city’) – te creëren. Ze worden dan “from victim to appreciated”. Bloomberg Philanthropies heeft aan de financiering bijgedragen. Ook goed om te horen dat VNG International aandacht geeft aan de ontwikkeling van de gemeenten in Oeganda. Migratie is een ander urgent thema. Sanya – zelf ooit vluchteling – vertelt over de activiteiten die hij organiseert. De verschillende culturen staan centraal. Festivals en sport zijn volgens hem belangrijke bindende factoren. Na afloop hebben we vanaf de zeventiende verdieping van de PAPU Tower een mooi uitzicht over Arusha. Zien ook ons hotel liggen.

Gebruik de lunch, aan het begin van de middag terug in het hotel, met de medewerkers Martin, Sacha en Maarten op het dakterras. Eén van de specials vandaag is nasi goreng. Laten dat niet aan ons voorbijgaan. Betuig mijn medeleven aan de Spaanse ambassadeur in Nederland H.E. Consuelo Femenià over de gevolgen van de natuurramp in haar land. Heb telefonisch contact met plv. woordvoerder Annelou van Egmond.

Breng ’s middags een bedrijfsbezoek aan een Nederlandse onderneming (oorspronkelijk uit Enkhuizen). Rijden de Old Moshi road af en vervolgens de Nyerere road. Als we even buiten de stad kassen zien zijn we er. Wytze Salomons ontvangt ons aan de Nelson Mandela road (Wytze is nu werkzaam bij Enza Zaden, binnenkort gaat hij aan de slag bij Mimea). Enza Zaden is een internationaal groenteveredelingsbedrijf dat zich richt op het ontwikkelen van nieuwe groenterassen. Hier produceert het bedrijf hybride zaden van voornamelijk komkommers, meloenen, tomaten en paprika’s.

Wytze trakteert de delegatie, en de inmiddels aangeschoven landbouwraad Bart Pauwels en eerste (ambassade)secretaris voor economische ontwikkeling John Mike Jager, op koffie. Vervolgens haalt hij ons voorafgaand aan de rondleiding door het bedrijf door de wasstraat. Gaan in witte jas en plastic schoenen op weg. Dit alles om de kans op contaminatie van de zaadkwekerij te minimaliseren – volgens de ‘GSPP’ (Good seed and plant practices). Krijgen uitleg over de onlangs geopende uitbreiding en innovaties die zijn doorgevoerd. Een nieuw proces bespaart enorm op dieselkosten, er is fors geïnvesteerd in zonne-energie en in een back-up voor als de stroom weer eens uitvalt. Indrukwekkend.

Ontmoet na de rondleiding in de ‘boardroom’ een aantal Nederlandse (agro- en horti-)ondernemers uit de buurt. De familie Bruinsma is vertegenwoordigd door vader Sjouke en moeder Joke, en de in Tanzania geboren dochter Karin en zoon Robbert die allebei werkzaam zijn in het bedrijf. Ondernemer Tjerk Scheltema richt zich op de bloemstekken van chrysanten en innovatie om de duurzaamheid te vergroten. Willem Dongeman is actief in Iringa, ruim tien uur rijden vanaf Arusha, een gebied waar Wytze nu ook een bedrijf aan het opzetten is. De dames en heren belichten alle kanten – de goede en minder goede – van het ondernemingsklimaat hier, maar uiteindelijk gaat het allemaal om liefde voor het vak en voor het land. Toppers zijn het. Wordt vervolgd.

Fris me, terug in hotel, even op en reis dan meteen door naar het Four Points by Sheraton aan Fire road. Woon er de ontvangst bij van de Nederlandse ambassade met Wiebe de Boer als gastheer. Passeer wederom de Clock Tower. Begin de herkenningspunten te herkennen. Zijn op tijd bij de ontvangst. Geniet van het laatste daglicht in de wetenschap dat het duister snel valt zo dicht bij de evenaar. Tijdens de ontvangst van vanavond komen de verschillende elementen van het werkbezoek bij elkaar. De deelnemers aan de Hague Justice Week, de collega’s van het Strong Cities Network, een aantal Nederlandse ondernemers en het bredere Nederlandse netwerk alhier zijn uitgenodigd. Het is een goede gelegenheid om de diverse gasten waarmee ik eerder kennis maakte nog even te spreken en afspraken vast te leggen. Maak kennis met onder anderen Noud van Hout (Watoto Foundation) en met Yasinta Manyatta (CEO van Fresh Field). Ambassadeur Wiebe de Boer spreekt zijn gasten toe over het belang van samenwerking en de potentie van landbouw. Mijn ambtgenoot van Arusha onderstreept het belang van de verbinding tussen onze twee ‘legal capitals’. Sluit zelf af met woorden van dank voor het warme welkom en het delen van ervaringen en met de tekst in Swahili die Chikulupi Kasaka mij heeft geleerd: ‘nina fura hakuwa hapa’, oftewel: ‘ik ben dankbaar hier te zijn’. Afrika is het continent van de toekomst, in ieder geval al demografisch. De bevolking van het continent zal naar verwachting verdubbelen tot 2,5 miljard in 2050 (de beroepsbevolking groeit dan met 800 miljoen mensen)… Goed om er te zijn. Ga na afloop terug naar het hotel. Een prima maar ook weer vermoeiende lange dag zit erop.

Terwijl de Hague Justice Week zich afspeelt in Arusha was er vanavond een Hague Talks in het Koorenhuis met als thema: ‘Wat staat er op het spel: welke invloed heeft corruptie op ons?’ Jaarlijks gaat minstens 5% van het wereldwijde BBP verloren aan corruptie. Nu hebben meer dan 100 staatshoofden en organisaties opgeroepen tot een internationaal orgaan ter ondersteuning van de internationale strijd tegen corruptie. Maar wat is (grote) corruptie en hoe manifesteert het zich in ons dagelijks leven? Wie wordt getroffen door corruptie? En hoe zou ‘een andere’ internationale organisatie bijdragen aan het stoppen van corruptie en transparantie en verantwoording bevorderen?