Vandaag is de laatste dag in Arusha. Het programma was intensief en de tijd vloog om. Aan het einde van de dag vliegen we naar Ethiopië voor het volgende onderdeel. Maar voorafgaand hebben we een paar werkbezoeken met de burgemeester van Arusha, Maximilian Iranqhe.

Zwem vanochtend vroeg m’n baantjes. Het is bewolkt en als ik bijna klaar ben begint het te stortregenen. De boeren en het land zullen er blij mee zijn. Werkontbijt met de delegatie, deze keer binnen vanwege de regen. Chiku, de politiek adviseur van ambassadeur De Boer, is vandaag jarig. Geef haar een cadeau en zingen haar toe. De medewerkers van het restaurant brengen een verjaardagstaartje en zingen haar nog eens toe. Een vrolijk begin van de dag. Neem afscheid van Sacha, zij woont vandaag het programma bij van de Hague Justice Week.

Verzamelen voor het hotel voor een werkbezoek georganiseerd door mijn ambtgenoot. Rijden het hotel uit en slaan de hoofdweg af op een hobbelige weg naar een tuin die aan de rand van een rivier is gevestigd. Het blijkt aan de achterkant van het hotel te liggen. Hier zijn jonge vrijwilligers (hun woordvoerder is Absolom) met steun van de gemeente aan de slag met visvijvers, bijenkasten en het kweken van groente. Het is een van de projecten onderweg naar een groot congres voor bijenhouders in Arusha in 2027 waar de gemeente duizenden bezoekers verwacht van over de hele wereld. Bijzonder hier is de honing van bijen die niet steken. De ambitie van de gemeente is om overal in de stad meer bijenkasten neer te zetten.

Heb telefonisch contact met plv. woordvoerder Annelou van Egmond.
Rijden vervolgens – met politie-escorte – naar een buitenwijk waar de vuilstort en de verwerking van afvalwater plaatsvindt (‘Muriet faecal sludge treatment plant & reuse centre’).

Enorme gieren die boven de stort cirkelen wijzen de weg. SNV en Arusha City Council werken samen aan een project om het afval uit de hier veel gebruikte septic tanks te bewerken tot briketten waarmee gekookt kan worden. Het is een project van lange adem maar de tender is nu uitgeschreven voor bedrijven om zich in te schrijven. Bekijken de productie en werkende prototypes. De briketten branden 4 tot 5 uur en het scheelt het verbranden en dus kappen van bomen.

Gaan in de loop van de ochtend richting de Themi Schools. Worden bij de Themi Primary School door zingende basisschoolleerlingen opgewacht. De Themi Schools zijn publieke scholen. Hier voert de SNV samen met Rotary International en met bijdragen van VEI (Vitens Evides International), Dunea en VNG International WASH -projecten (Water, Sanitation and Hygiene) uit. Het gaat om een basisschool en middelbare school. De projecten richten zich op het verbeteren van de toegang tot schoon water, sanitaire voorzieningen en hygiëne-educatie voor de leerlingen.

VEI is een organisatie die zich richt op het delen van kennis en expertise op het gebied van waterbeheer. Ze werken samen met lokale partners om duurzame wateroplossingen te implementeren en de capaciteit van lokale gemeenschappen te versterken. In totaal hebben de projecten bijna 52.000 leerlingen bereikt. Michael McGrath (directeur van SNV in Tanzania), Andries van Eckveld (projectleider VEI) en Linda Baas (voorzitter van Rotaryclub Arusha) vertellen over de resultaten. Dan is het tijd om een aantal bomen te planten. Leerling Winfrida Thomas wijst mij de weg naar de plek waar mijn te planten boom staat.

Wandelen naar de Themi Secondary School. Opnieuw wachten zingende leerlingen ons op. Spreek in het Swahili en in het Nederlands een slogan in ten behoeve van een campagne voor een schone leefomgeving, of zoals ze in Swahili zeggen: ‘Mazingira Safi, Maisha Bora’ ofwel ‘Clean environment, better life’. Wandelen naar het Menstrual Hygiene Learning Centre. Het Centre leidt trainers op om hun medescholieren hierover te informeren. Bij de verschillende onderwerpen vertellen meisjes en jongens over hoe zij de trainingen geven. Mooi hoe open en helder erover gesproken wordt.

Sluiten af met een korte sluitingsceremonie op het plein van de secondary school. Krijg (opnieuw) een kleurrijke Shuka omgehangen.

Een heel spektakel. Neem afscheid van ambassadeur De Boer. Hij moet naar Dar Es Salaam. Gaan terug naar het hotel om even op te frissen en ons voor te bereiden op de vlucht naar Addis Abeba. Gebruiken de lunch bij ‘The Dutch’ aan Kanisa road (vlakbij Gymkhana).

Uitbaatster Miranda van de Ende (uit Loosduinen) woont al een aantal jaren in Arusha. Ontmoette haar gisteren bij de ontvangst van de ambassadeur. Neem na het eten afscheid van Chiku, Martin en Toon en begeef me met Maarten naar het vliegveld. Zeg op het vliegveld gedag tegen Aliko, de chauffeur van de ambassadeur. Ondergaan de controles en het (laten) zetten van stempels. Lopen naar de vliegtuigtrap. Vliegen rond half zes met vlucht ET 814 in een Airbus Industrie A350 naar Addis Abeba. Een rustige vlucht van ongeveer twee duur. Gelukkig.

De ontvangst op Bole International Airport door de Nederlandse ambassadeur in Ethiopië H.E. Christine Pirenne is allerhartelijkst. Alle logistiek verloopt vlot. Begroet even later buiten op het parkeerterrein van de luchthaven Michelle ter Meer, Meskerem Girma en Michelle van Raalte (allen van VNG International). Zij maken nu onderdeel uit van de delegatie. Komen aan in een pikdonker Addis Abeba. Checken in Hyatt Regency aan Meskel Square.

Addis Abeba (‘nieuwe bloem’) telt bijna 3.5 miljoen inwoners. Het is de hoofdstad van Ethiopië (in Afrika is Ethiopië na Nigeria het land met de meeste inwoners). De Afrikaanse Unie is in de stad gevestigd. Het is hier een stuk koeler dan in Arusha. Maar met 2.400 meter ligt Addis Abeba een stuk hoger. Bewonder het Ethiopische schrift Ge’ez. Het is niet te lezen.

Fris me even op in mijn kamertje op de eerste verdieping. Gebruik met de delegatieleden – ook Tariku Wakuma (lokale medewerker) sluit aan – het avondeten in ‘2000 Habesha cultural restaurant‘ in Namibiastraat in de wijk Bole Atlas. Er is (traditionele) muziek en dans.

Eten injera (pannenkoek-achtig brood) dat met de hand van ingrediënten moet worden voorzien. De maaltijd wordt opgediend in een Messob, een speciale mand waar de grote injera in past. Gezellig samenzijn. Lees, na afloop terug in het hotel, dat ADO vanavond uit heeft gespeeld in Eindhoven (0-4). Knap resultaat.