En toen was het alweer maart. De ‘loodgieterstassen’ met stukken uit het Stadhuis zitten bomvol. Bijna de hele zaterdag gaat eraan op. Bel ‘s middags met oud-collega Marie Louise van Kleef. Gebruik ’s avonds samen met Simone het avondeten met Maarten en Eef Hinloopen. Plaats van handeling is ‘hun’ Nationaal aan de Prinsegracht. Prima avond met een leuk stel.

Bereid Simone zondag een vrolijk ontbijt. Ga aan het eind van de ochtend richting het Juliana van Stolbergmonument, hoek Juliana van Stolberglaan en Koningin Marialaan. Morgen, 3 maart 2025, is het precies 80 jaar geleden dat de wijk Bezuidenhout werd getroffen door een verwoestend bombardement. Met de bevrijding in aantocht werd de wijk per vergissing gebombardeerd door de Engelse luchtmacht. Het plan was de V2-installaties in het Haagse Bos te treffen. Niet deze installaties maar de wijk werd in het hart geraakt. Een groot deel van de wijk lag in puin, honderden mensen lieten bijgevolg het leven of raakten gewond en tienduizenden verloren hun huis.

Woon vandaag samen met heel veel anderen de jaarlijkse herdenking van het bombardement op het Bezuidenhout bij. De voorzitter, secretaris en penningmeester, respectievelijk Frank Kuipers, Debbie Nuijten en Marco Meesters, van de stichting 3 maart ’45 nodigden mij hiertoe uit. Wandel in het zonnetje naar de locatie van de herdenking. Maak kennis met een aantal overlevenden. Onder anderen met George Smulders en zijn kleindochter Zsofia. Groet goede bekende Geert van Alkemade en de ambtgenoten van Leidschendam-Voorburg en van Wassenaar. Het luiden van de kerkklokken is het startsein van de ceremonie. De herdenking begint met de taptoe, een minuut stilte en het Wilhelmus. Dan volgt een toespraak van Jasmijn Derckx, auteur van het boek ‘Theodoor’ – een boek over de familie Van Ravenswaaij waarin hun leven tijdens het bombardement op Bezuidenhout wordt gevolgd.

Tijdens het bombardement waren onder de slachtoffers ook veel kinderen. Leerlingen van de Nutsschool Bezuidenhout en de Liduina Basisschool dragen daarom bij aan de ceremonie met gedichten. Draag zelf met een toespraak bij. Leg samen met nabestaande George en kleindochter Zsofia een krans.

Fotograaf: Koen de Lange
De kranslegging is dit jaar bijzonder vanwege de 80-jarige herdenking. Elke kranslegger wordt vergezeld door een overlevende met een (klein)kind. Het symboliseert de overdracht van het herdenken aan volgende generaties. Indrukwekkend.

Neem na afloop afscheid van George en Zsofia. Bewonder bij het naar buiten lopen de drie historische brandweerauto’s die staan opgesteld. In 1945 hielpen deze voertuigen bij het bestrijden van de brand.

‘ … George Smulders was viereneenhalf jaar oud in maart 1945. Tijdens het bombardement stond hij met zijn vader, moeder en een broertje en zusje opgepropt in het toilet. Zijn vader keek tijdens rustpauzes even naar buiten, maar dook snel weer de toiletruimte in. Na het bombardement was de familie volledig in shock. Ze stopten lukraak wat spullen in slopen en vluchtten. George herinnert zich dat er een grote knipportemonnee op straat lag, waaruit bankbiljetten staken. Ze hebben die niet meegenomen, vader riep dat dat niet belangrijk was. De familie vluchtte naar familie in de Prins Hendrikstraat en bleef daar een paar maanden. Bij terugkeer in huis bleek dat er gestolen was. Hij herinnert zich vooral de vermissing van zijn elektrische Märklin-trein …’

Bezoek aansluitend de besloten ‘preview’ van ondernemersechtpaar Maartje Muizers en Sidney Rubens. De Apotheek aan de Catharijnesingel in Utrecht is hun nieuwste endeavour. Fraai. Haast me terug naar Den Haag. Verricht nog wat leeswerk. Neem m’n rust. Weekeinde voorbij.