Dankwoord door burgemeester Jan van Zanen bij de overhandiging van het eerste exemplaar van het boek ‘De transformatie van de Toren van Oud. De voltooiing van een groots waagstuk’, 17 juni 2021
Meneer Tetteroo,
Meneer Voortmeijer,
Meneer Trieller,
Geachte aanwezigen,
Heel hartelijk dank voor dit boek.
Wat mooi, dat het spannende avontuur van de transformatie van dit gebouw voor het nageslacht is vastgelegd.
Een verhaal dat het verdient om te worden doorverteld.
Het verhaal van wedergeboorte van de Toren van Oud.
Jacobus Johannes Pieter Oud.
Geboren in 1890 in Purmerend, overleden in 1963 in Wassenaar.
Een van de grote namen in de architectuur van de twintigste eeuw.
Niet alleen in Nederland, maar ook daarbuiten.
Oud stond, samen met Theo van Doesburg, aan de wieg van de Stijl.
De Stijl, waarvan het honderdjarig bestaan in 2017 hier in Den Haag uitgebreid is gevierd.
Met mooie tentoonstellingen, natuurlijk in het Kunstmuseum, dat toen nog niet zo heette.
Ik doe daar verder geen uitspraken over hoor…????
Het hier vlakbij gelegen Kunstmuseum bezit niet alleen een schitterende collectie Mondriaan & De Stijl.
De schepper van het gebouw, Berlage, geldt als de vader van het moderne bouwen in Nederland.
De Toren van Oud staat dus in een prachtig cultuurhistorisch ‘Umfeld’.
En ik gebruik met opzet een Duits woord, want Oud is ook in Duitsland actief geweest.
In de Weissenhofsiedlung in Stuttgart zijn nog altijd zijn witte en symmetrische rijtjeshuizen te bewonderen.
De locatie van de Toren van Oud is echter ook om een andere reden heel interessant.
In de Tweede Wereldoorlog werd dit gebied grotendeels kaalgeslagen, om plaats te maken voor de Atlantikwall.
De foto’s uit die tijd spreken boekdelen.
In de jaren vijftig ontwierp Oud voor deze plek het Nederlands Congresgebouw.
Mét Toren.
Sinds de jaren negentig ontwikkelde dit gebied zich meer en meer tot een vestigingsplaats van internationale instellingen.
Kortom, van ‘oorlogslitteken’ naar de Internationale Zone van onze stad van vrede en recht.
Maar terwijl het ene na het andere gebouw hier verrees, raakte de Toren in verval.
Totdat u zich over hem ontfermde, meneer Tetteroo en meneer Voortmeijer.
En met een lumineus idee deze eerste wolkenkrabber van Den Haag een tweede leven gaf.
Natuurlijk, u had de Toren kunnen slopen en er iets nieuws neer kunnen zetten.
Waarschijnlijk veel makkelijker.
Maar nee, u wilde de Toren juist behouden.
En transformeerde hem tot appartementencomplex.
En wel op zo’n manier, dat zelfs kenners het soms niet doorhebben dat de Toren inmiddels iets breder én iets hoger is.
Zo’n onderneming is in veel gevallen om allerlei redenen een waagstuk; je hebt immers te maken met een gebouw van een halve eeuw oud.
En heel veel mensen vinden er wat van.
U bent echter geslaagd in uw opzet en alleen dat al is een felicitatie waard.
Een markant architectonisch icoon van Den Haag is bewaard voor de toekomst.
Heel veel dank.