Toespraak door Jan van Zanen bij het afscheid van Paul van Musscher als politiechef Eenheid Den Haag, 25 april 2023

Beste Paul,

Aan mij de eer je als eerste toe te spreken. Voordeel: niemand maait mij het gras voor de voeten weg. Nadeel: ik mag niemand het gras voor de voeten wegmaaien. Het geeft mij wel de kans om het schetsen van jouw indrukwekkende politiecarrière gedurende de afgelopen kwart eeuw aan een ander over te laten. Het is ook zo veel. Van wachtmeester met een mastergraad, via aanvoerder van de ME en ‘Knophoofd’ in het SGBO[1] – heerlijk dat politiejargon – tot politiechef van de Eenheid Den Haag.

Zal me beperken tot de afgelopen twee-en-een-half jaar waarin wij met elkaar hebben gewerkt in de stad en regio Den Haag en in en met de driehoek met het Openbaar Ministerie. Wij hebben in deze tijd samen voor hete vuren gestaan. Denk aan de handhaving van de coronabeperkingen, de rellen in enkele wijken en de vele soms heftige demonstraties. Klimaatactivisten op de A12, honderden trekkers in de stad. Denk ook aan de vuren die makkelijk heter hadden kunnen zijn, zoals de laatste editie van de jaarlijkse vreugdevuren op het strand. Wat werd voorkomen, wordt niet gezien. Dat is wel eens jammer.

In deze vaak lastige omstandigheden heb ik je leren kennen als een robuust en deskundig vakman. Een politieman in iedere vezel van je lijf. Een vent met autoriteit, maar ook ‘gewoon’ een aardige kerel. Het heeft mij gerustgesteld dat ik kon rekenen op een ervaren politietopman. Met iemand die het goed deed in de Haagse buurgemeenten en de veiligheidsregio. Iemand die zich bewust was van het belang van draagvlak in Den Haag en de omliggende gemeenten. Iemand die je prima voor de camera kon zetten, maar die ook zijn verhaal kon vertellen in de gemeenteraad van Den Haag, bijvoorbeeld bij de jaarlijkse werkbespreking.

Er was ook kritiek. In de demonstratiehoofdstad van Nederland en een stad van vele nationaliteiten en grote verschillen, ligt het optreden van de politie al snel onder het vergrootglas. Over de juistheid van die kritiek wil ik het niet hebben. Wel over de oprechte pogingen die onder jouw leiding zijn gedaan om de verhoudingen tussen het korps en alle groepen in de stad te verbeteren.

Pogingen ook om de verhoudingen binnen het korps te verbeteren. Omdat we graag een politie zien die openstaat voor iedereen en waarin iedereen zich kan herkennen. Daarbij realiseer ik mij overigens dat het vaak de politie is die op straat het eerst en heftigst geconfronteerd wordt met het geslonken vertrouwen in de overheid. In die zin kunnen wij bestuurders ons kritiek op de politie ook aantrekken.

Paul,

Je verruilt jouw positie als politiechef van de Eenheid Den Haag per 1 juni voor die van directeur van het Politiedienstencentrum (PDC). Toen ik het hoorde moest ik stiekem denken aan een sketch van Tom Manders, ofwel Dorus. Een fenomeen uit de vroegste geschiedenis van de Nederlandse televisie. Dit is dus even voor de ouderen onder ons. De jongeren moeten achteraf maar even op You Tube kijken.

In de sketch zien wij een gewichtige chef personeel en magazijn of iets dergelijks. Druk met niks, maar toch een gaatje in de agenda gevonden om een ondergeschikte te ontvangen die een uitvinding heeft gedaan. Het is Dorus, de uitvinder van de muizenval. Flauw natuurlijk, zo’n associatie. Kwam er ook snel van terug toen ik las wat er allemaal onder bedrijfsvoering van de politie valt. Hoe essentieel dat is voor het functioneren van de politie. Om nog maar niet te spreken van omvang en budget die ermee gemoeid zijn. Je stuurt straks 8500 mensen aan en bestiert een begroting van 6 miljard.

Paul,

Weet zeker dat ook deze taak bij jou in goede handen is. Wens je een prettige en succesvolle voortzetting van je politiecarrière en dank je voor de uitstekende samenwerking in de afgelopen jaren.

[1] Knophoofd is een deelverantwoordelijke binnen Staf Grootschalige en Bijzondere Optredens (SGBO)