Meneer de rector,

Mevrouw Berger,

Meneer Ello,

Geachte aanwezigen,

Heel veel dank voor dit lespakket. Een ‘koffer vol verhalen’. Een ‘schat aan herinneringen’. Mooie maar ook heel pijnlijke. Onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van dit land, van deze stad, met de geschiedenis van ons allemaal.

Vanmiddag gingen mijn gedachten ook weer terug naar afgelopen 15 augustus. Toen mocht ik voor het eerst als burgemeester van Den Haag de Nationale Indiëherdenking bijwonen. Een bijzondere bijeenkomst, in dit jubileumjaar én vanwege de coronamaatregelen. Maar bovenal een aangrijpende gebeurtenis. En wat ik heel mooi vond, dat was het feit dat er ook een scholiere sprak: Maddy Batelaan, leerlinge van het VCL. Het verhaal van de oorlog in Nederlands-Indië en de periode die erop volgde moeten we doorgeven aan de komende generaties. Dit lespakket van Simone Berger en Armando Ello is daarvoor van onschatbare waarde.

Vooral omdat het hier gaat om persoonlijke verhalen. Voor wie het allemaal niet heeft meegemaakt, kan de geschiedenis iets abstracts krijgen. Maar die geschiedenis bestaat uit ontelbare individuele lotgevallen. Dáár draait het uiteindelijk om. Het zijn juist deze verhalen, die repatrianten uit Indïe aanvankelijk niet kwijt konden. Waarvoor zij vaak geen luisterend oor vonden in het Nederland van na de Tweede Wereldoorlog.

Verhalen zoals ze ook te vinden zijn in Museum Sophiahof, waar ik vorige week nog was. Maar niet alleen dáár stuit je in onze stad op de geschiedenis van Nederlands-Indië. Den Haag is een schatkamer vol met ‘Sporen van Smaragd’, zoals de toepasselijke titel luidde van een cultureel project over het Indisch erfgoed van een paar jaar geleden. Gebouwen, plekken en standbeelden die ons veel kunnen vertellen over de geschiedenis van Nederlands-Indië. En de rol die Den Haag, de ‘weduwe van Indië’ daarin speelde en nog altijd speelt. Denk maar aan de Tong Tong Fair. Hopelijk kan die komend jaar weer plaatsvinden. Maar bovenal is er de Indische gemeenschap. Het zijn de verhalen uit die gemeenschap die de echte schatkamer van Den Haag vormen.

Verhalen die ervan getuigen hoe kostbaar vrede en vrijheid is.

Verhalen die illustreren dat de geschiedenis vaak verschillende kanten heeft en soms best complex kan zijn.

Verhalen, bewaard voor de komende generaties in dit lespakket.

Om te koesteren en vooral om van te leren.

Heel veel dank.