Goed geslapen. Geen luchtalarm. Ga in alle vroegte aan de slag. Neem even na zevenen samen met Camilla en Pepijn tijdens een werkontbijt het programma van vandaag door. Doe een aantal emailberichten af. Begeef me tegen tien uur naar de zaal waar de officiële opening van de eerste dag van VNG-conferentie ’Support to recovery, rehabilitation and reconstruction of local governments and communities in Ukraine’ begint. De vraag hoe Nederlandse gemeenten en partners een bijdrage kunnen leveren aan de wederopbouw en duurzame lokale ontwikkeling van Oekraïense gemeenten en regio’s staat de komende twee dagen centraal. De VNG is het ‘Sustainable Development Through Improved Local Governance-project’ (SDLG) in oktober 2022 gestart, een half jaar na het begin van de Russische invasie van Oekraïne. De VNG organiseert de conferentie samen met het ministerie van Buitenlandse Zaken, de Association of Ukrainian Cities (AUC, de Oekraïense VNG) en het Europees stedennetwerk Platforma. Er zijn zo’n tachtig vertegenwoordigers uit alle regio’s van het land aanwezig. Maak kennis met het lokale Oekraïneteam van VNG International, onder meer met de hooggeleerde Inna Semenenko, tolk-vertaalster Zoriana Karpenko en met Mariana, Levhen, Victor en Natalie. Esselien van Eerten, onze plaatsvervangend ambassadeur in Oekraïne (‘chef de poste’) is er ook. Goed om haar, na de online kennismaking, nu in Kyiv live te ontmoeten.

Dagvoorzitter Tetiana geeft een laatste uitleg van de veiligheidsmaatregelen in het hotel. Open daarna samen met chef de poste Esselien van Eerten, Oleksandr Slobozhan (directeur Association of Ukrainian Cities, AUC) de conferentie. Vraag in mijn toespraak aandacht voor samenwerking en weerbaarheid. Tetiana en Oleksandr presenteren de vervolgfase van het SDLG-project. Er worden vragen gesteld.

De vertegenwoordigers van twaalf gemeenschappen (Pidhorodne, Pereshchepyne, Bashtanka, Pervomaisk, Snigurivka, Konotop, Nedryhailiv, Natalyne, Talalaivka, Ochakiv, Beryslav en Vysokopillia) ondertekenen ten slotte een intentieverklaring met de VNG en de AUC om hun deelname aan het vervolg van het project te bevestigen. Ontmoet een aantal vertegenwoordigers persoonlijk.

Neem na een korte koffiepauze deel aan de paneldiscussie over Europese samenwerking voor duurzame lokale ontwikkeling. Ga hierover onder begeleiding van dezelfde Oleksandr Slobozhan samen met Katarzyna Laziuk (wethouder van de Poolse stad Minsk-Mazowiecki) (online), Natalia Starostenko (sectormanager bij de vertegenwoordiging van Europese Unie in Oekraïne), Ivan Nagorniak (hoofd Europese integratie bij het Center for Economic Recovery) en Svitlana Gryshchenko (vertegenwoordiger van Council of Europe) in gesprek.

Wijs in mijn bijdrage op het belang van duurzame lokale ontwikkeling voor Nederlandse gemeenten, onze ervaringen in Den Haag met Europese samenwerking en de mogelijkheden voor samenwerking met Oekraïense gemeenten. Nodig de deelnemers uit in oktober deel te nemen aan de World Council van de wereldvereniging van gemeenten United Cities and Local Governments (UCLG) in Den Haag. Gebruiken een late lunch om als Nederlandse delegatie een bestuurlijk overleg te hebben met AUC-voorzitter Oleksandr Slobozhan.

Kleed me om en maak samen met Pepijn en Camilla in de loop van de middag een korte wandeling door de stad. Kyiv geeft niet op is overal te lezen.

Gaan via een funicular naar een hoger gelegen gedeelte van de stad.

Vanuit het Volodymyrska Hirka park is er een mooi uitzicht over de rivier Dnipro. Zie de ‘vriendschapsboog’ tussen Rusland en Oekraïne (‘Friendship of Nations Monument’). Er zit inmiddels een fikse scheur in de boog. Wat een symbool.


Wandelen naar de St. Michael’s Golden-Domed Monastry, gaan naar binnen en bewonderen vervolgens buiten langs de muren de foto’s van soldaten die sinds 2014 tijdens de oorlog met Rusland zijn gevallen. Indrukwekkend. De oorlog krijgt op deze manier een gezicht.

Op het nabijgelegen Michailivskaplein staan vernietigde Russische voertuigen opgesteld.

De voertuigen zijn nagenoeg volledig uitgebrand door Oekraïense raketten. Zie vanaf het plein in de verte de Sofiakerk liggen. Een standbeeld op het plein draagt een kogelvrij vest. Lopen richting het Maidanplein. Kijken onderweg even binnen bij café Sunduk (‘Pub&grill’). Op de beeldschermen is de voetbalwedstrijd tussen Oekraïne en Roemenië te zien. De belangstelling is beperkt (en de uitslag voor Oekraïne beroerd, 0-3 nederlaag). Komen aan op het Maidanplein. Hier vonden vanaf eind 2013 drie maanden grootschalige protesten plaats tegen de toenmalige Oekraïense regering. Nu staan er op het Maidanplein duizenden, voornamelijk Oekraïense, vlaggetjes.

De vlaggen symboliseren de omgekomen soldaten in de huidige oorlog tegen Rusland. Emotionerend om te zien.

Fris me, terug in het hotel, even op. Wandelen aan het eind van de middag naar de Nederlandse ambassade aan het Kontraktovaplein. Er is een ontvangst voor de deelnemers van de SDLG-conferentie voorzien. Chef de poste Esselien van Eerten en ambtgenoot Carol van Eert (Rheden) spreken welkomstwoorden uit en kijken terug op een succesvolle eerste dag. Maak kennis met onder anderen ‘landbouwraad’ Carolien Spaans, Mark Heemskerk (economische afdeling), Marco Wijnands (operationeel manager), ambtgenoot Artem Semenikhin (Konotop community) en Vitalii Morhun (waarnemend burgemeester van de Pidhorodne community).

Gebruiken bij Kanapa aan Andriivskyi-descent het avondeten. Het is vlakbij de zeer fraaie St. Andrew’s Church. Het is aardig en nuttig om als delegatie samen te zijn met de medewerkers in Oekraïne; de vertegenwoordigers van de ambassade en van de AUC (Association of Ukrainian Cities).

Het menu is traditioneel: borshch en chicken Kyiv. Heerlijk. Verricht, ’s avonds terug op mijn hotelkamertje, nog enig lees- en schrijfwerk en ga op tijd naar bed. Dag één is geslaagd.