Woensdag 4 mei

Ga zwemmen. Fiets naar het zwembad aan de Seinpoststraat. Het is druk vanochtend in de zwembanen. Terug thuis belt in alle vroegte Cynthia van het bestuurssecretariaat.

Het is 4 mei. De dag van de herdenking(en) van de Tweede Wereldoorlog. Om precies te zijn: we herdenken de slachtoffers van oorlogsgeweld en onderdrukking tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Met de vreselijke beelden van de oorlog in Oekraïne voor ogen en de verhalen van getraumatiseerde vluchtelingen in onze oren, lijkt de Tweede Wereldoorlog in Nederland ineens minder lang geleden. Bezoek vandaag meerdere grote en kleine herdenkingen. Begin op het Trekvlietplein, waar de gemeente jaarlijks de herdenking voor omgekomen medewerkers organiseert. Gert-Jan Aleman verzorgt de organisatie en praat de plechtigheid al dertien jaar aan elkaar. Spreek de aanwezigen toe. Sta in het bijzonder stil bij het verhaal van Kees Kreukniet, medewerker bij de Dienst Gemeentewerken, die in het verzet zat en dat met zijn leven moest betalen. Hij lag jarenlang begraven op het ereveld in Loenen als onbekende Nederlander. Onlangs kon zijn lichaam worden geïdentificeerd. Het was mooi dat zijn nabestaanden vandaag voor de eerste keer bij plechtigheid waren. Op deze manier geven we de slachtoffers een gezicht en kunnen we de herinneringen aan Kees en de 78 andere omgekomen medewerkers levend houden. Maak kennis met een aantal nabestaanden, waaronder de dochter (en twee kleinzonen) van medewerker Van Driel, achterneven en nichten van (Kees) Kreukniet en kleinkinderen van de medewerkers Van Hoorn en Barber. Leg samen met gemeentesecretaris Ilma Merx een krans.

Bezoek aansluitend Nieuwspoort aan Lange Poten, waar de jaarlijkse bijeenkomst ter nagedachtenis aan de tijdens de oorlog voor het vrije woord gevallen journalisten, drukkers, zetters en koeriers van de ondergrondse pers plaatsvindt. Kysia Hekster, correspondent Europese Unie van de NOS, spreekt de herdenkingsrede uit. Kysia besteedt onder andere aandacht aan haar Russisch-Joodse oma en vertelt over haar ervaringen als verslaggever de afgelopen maanden in Oekraïne. Muziek is er van leerlingen van gymnasium Haganum. Na de bijeenkomst worden er bloemen en bloemstukken gelegd bij het monument aan de gevel van Nieuwspoort. Doe dat zelf namens het gemeentebestuur. Margalith Baruch draagt het gedicht ‘Tot de doden’ van Ed Hoornik voor. Fraai.

 

Meteen door naar de herdenking in en bij het Provinciehuis aan de Zuid-Hollandlaan waar het Dwangarbeiders-monument staat. Vanaf deze plek vertrokken tijdens de Tweede Wereldoorlog veel Haagse (jonge) mannen naar Duitse kampen om daar als dwangarbeider aan het werk te gaan. Word hartelijk ontvangen door de Commissaris van de Koning in de provincie Zuid-Holland Jaap Smit. Wonen samen de herdenking bij in de (tijdelijke) Statenzaal met daarna een kranslegging buiten bij het monument. An van ‘t Oosten vertelt een aangrijpend persoonlijk verhaal. Ze vertelt over hoe haar vader na een razzia (operatie Sneeuwvlok) werd afgevoerd naar Duitsland om daar als dwangarbeider te werk gesteld te worden. Ze leest tenslotte voor uit haar boek ‘De oorlog van Sophie’. Maak na afloop kennis met An en krijg haar boek aangeboden. Fotograaf Henriëtte Guest legt ook deze plechtigheid vast in beelden.

Neem afscheid en wandel vanaf het Stadhuis naar de Korte Houtstraat. Laat me knippen door Victoria.

 

Ben in de loop van de middag even thuis. Loek Hermans belt over een actualiteit. Hang aan het begin van de avond de Nederlandse vlag halfstok. Ga ’s avonds eerst naar de herdenkingsbijeenkomst in de Grote Kerk. Dominee Wietske Verkuyl van de Abdijkerk in Loosduinen leidt de bijeenkomst. Spreek enkele welkomstwoorden uit. Mooi te zien dat er zoveel mensen bijeengekomen zijn. Yvonne Keuls vertelt haar verhaal ‘Vrede’, Max Douw begeleidt haar op de piano. Er zijn voordrachten door leerlingen van het Sorghvliet Gymnasium en er is muziek. Darya Yakovlieva en Victoria Malashok zingen en spelen twee Oekraïense liedjes: ‘Jij bent Oekraïne’ en ‘In the meadow’. Pastor Ad van der Helm sluit af met een Vredesritueel.

Meteen door naar het Carnegieplein voor de herdenking bij het Haags Herdenkingsmonument. Ook hier zijn heel veel mensen op de been. Leg een krans namens het gemeentebestuur. Datzelfde doen Robbert Baruch namens de stichting Nationale Herdenkingen ‘s-Gravenhage en Erik de Baedts namens de Carnegiestichting. Theaterfanfare Kunst voor het Volk begeleidt de plechtigheid muzikaal. Complimenteer na afloop goede bekenden Liane en Marjan met hun optreden en maak kennis met dirigent Sarif Tribou. Er is een korte gastvrije nazit in de nabijgelegen sociëteit van de Haagsche Studenten Vereeniging (HSV). Zie later op de avond, terug thuis, flarden van de halve finale in de Champions League tussen Real Madrid en Manchester City (3-1). Real Madrid gaat naar de finale. Vind tussen de stukken in de Stadhuistas leuke foto’s van mijn ontmoeting vandaag met de Commissaris van de Koning Jaap Smit en met de zanger Elias van Hees tijdens Kingsworld op Koningsdag.