Opening tentoonstelling De Slag om de Residentie,  9 mei 2025

Mevrouw (Nicolette) Faber-Wittenberg (samensteller tentoonstelling),

Beste collega’s en andere aanwezigen,

Generaal Roy Sillen (Nederlandse Defensie Academie),

Ben Schoenmaker (directeur Nederlands Instituut voor Militaire Historie),

Beste aanwezigen,

Goed om juist nu, morgen 85 jaar na dato, bij elkaar te komen voor de presentatie van: ‘En ineens was het oorlog. Mei 1940 in beeld’. Een boek dat aan de hand van uniek kaart- en beeldmateriaal het verhaal de meidagen van 1940 in Nederland vertelt. In het boek is ook aandacht  – en dat doet mij deugd – voor ‘De Slag om de Residentie’ in en rond Den Haag. Het hoofdstuk in het boek dat hierover gaat vormt de basis van de tentoonstelling die we hier vandaag samen openen.

Over de meidagen van 1940 is al veel geschreven, maar de auteurs, onderzoekers van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH), hebben toch gemeend dat het dominante beeld van de vijfdaagse strijd, die in heel Nederland werd gevoerd, enige nuancering behoeft. Ja, de Nederlandse krijgsmacht kon in veel opzichten geen partij bieden tegen het moderne Duitse leger, maar het was ook zeker geen ‘walk over’. Nederlandse militairen boden wel degelijk forse tegenstand. Dat was onder meer het geval op de Grebbeberg en op de Afsluitdijk bij Kornwerderzand, maar zeker ook hier bij de strijd rondom Den Haag.

De luchtlandingsoperatie hier liep vanuit Duitse optiek volledig in het honderd. Aan het eind van de eerste oorlogsdag waren de drie Haagse vliegvelden – Ockenburg, Ypenburg en Valkenburg – weer stevig in Nederlandse handen. Na het eerste schrikmoment was niet zelden sprake van moedig optreden ondanks de soms hachelijke positie waarin men zich aan onze zijde bevond. Juist het overvloedige kaart- en vaak Duitse beeldmateriaal dat boek en tentoonstelling schraagt, helpt om dat inzichtelijk te maken.

Het boek lijkt vooral geschikt voor militair geïnteresseerden, maar de tentoonstelling, hier in het Atrium van het stadhuis, geeft ook de Haagse passant een inkijkje in het begin van vijf duistere oorlogsjaren. Een episode die alleen daarom al de aandacht verdient die het met deze tentoonstelling krijgt.

Daarom dank ik u hartelijk voor het aanbieden van dit exemplaar van het boek en verricht ik graag samen met u de opening van de tentoonstelling ‘De Slag om de Residentie’.