Orlando Kromopawiro

Meneer Kromopawiro, beste Orlando,

 

Den Haag, je tikt ertegen en het zingt, zo luidt een bekende regel van dichter Gerrit Achterberg.

U laat Den Haag, en niet alleen Den Haag, ook zingen.

Op een heel bijzondere wijze: met gamelanmuziek.

En heel toepasselijk, gezien de speciale historische en culturele banden tussen onze stad, Indonesië en Suriname.

Al heel jong, u was zo’n acht jaar oud en u woonde nog in Suriname, was u gegrepen door de Javaanse cultuur.

In een interview omschreef u het zo:

“Mijn geest en lichaam werden als het ware getrokken naar gamelanmuziek, dans en rituelen. Misschien bezit ik de genen van mijn opa die in een gamelanorkest speelde en thuis de Javaanse rituelen uitvoerde.”

Einde van het citaat, dat bijna literair klinkt…

Hoe het ook zij, eenmaal in Nederland en nadat u een opleiding had gevolgd en een baan gevonden, begon het weer te kriebelen.

En zo begon u zich, halverwege de jaren tachtig, actief bezig te houden met de gamelanmuziek.

U leerde de instrumenten uit het gamelanorkest te bespelen.

Hoeveel zijn dat er?

In het begin helemaal uit het hoofd, bladmuziek had u niet.

Vervolgens bent u, als pionier, de gamelanmuziek in notaties gaan vastleggen.

Stap voor stap ontwikkelde u zich tot een expert op het gebied van de gamelan.

Toen uw leraar overleed, trad u in zijn voetsporen.

U volgde extra cursussen bij het Koorenhuis en verkreeg het certificaat lesbevoegdheid.

Vervolgens begon u te doceren, niet alleen in Den Haag en Rotterdam, maar ook een tijdlang in Alkmaar.

Gamelan is nauw verbonden met de traditionele Javaanse dans.

Heb begrepen dat u zich daarom van meet af aan óók heeft bekwaamd in Javaanse danskunst.

Intussen bent u al 15 jaar dirigent van Gamelangroep Bangun Tresna Budaya hier in Den Haag.

Daarnaast houdt u zich intensief bezig met het Wajangspel.

U schrijft de verhaallijn en bespeelt zelf als poppenspeler de poppen bij de wayang kulit, het beroemde schimmenspel.

Zo’n voorstelling zet je niet 1,2,3 op de planken, daar gaan maandenlange repetities aan vooraf.

Daar bent u behoorlijk veel tijd aan kwijt.

Het resultaat is er dan ook naar én u houdt de traditie van deze bijzondere Javaanse podiumkunst op deze manier levend.
Datzelfde geldt voor uw inzet voor de Gamelanmuziek.

Het was dan ook heel mooi dat u, samen met het Netwerk Surinaams-Javaanse Gamelan en de stichting Herdenking Javaanse Immigratie ervoor kon zorgen dat de Surinaams-Javaanse gamelan officieel werd bijgeschreven in de Immaterieel Erfgoed Inventaris van Nederland.

Meneer Kromopawiro, Orlando,

Cultuur bestaat bij de gratie van de mensen die haar koesteren en het culturele erfgoed doorgeven.

U zet zich daar, nu al decennialang, met hart en ziel voor in.

Daar is de maatschappij u dankbaar voor.

Het is me dan ook een groot genoegen u te mogen mededelen dat Zijne Majesteit heeft besloten u Koninklijk te onderscheiden.