Toespraak door burgemeester Jan van Zanen bij de eerste vertoning van de film ‘Intuition, zoektocht naar Stadsvernieuwing als Kulturele Aktiviteit’ over Adri Duivesteijn, 28 april 2022
Beste allemaal,
Wat goed om u allemaal hier bijeen te zien.
Dat geldt in het bijzonder natuurlijk voor Adri, ereburger van Den Haag.
Ereburger ben je niet zomaar geworden.
Je hebt ontzettend veel betekend voor Den Haag.
Het is in deze stad dat alles zijn aanvang nam.
Hier en dan vooral in de Schilderswijk liggen de wortels van je maatschappelijke betrokkenheid .
Al op jonge leeftijd kwam je tot de conclusie dat jij je niet wilde neerleggen bij de bestaande situatie.
Het waren de jaren dat de Schilderswijk zich verzette tegen plannen voor nieuwbouw die de verpauperde woningen van de late negentiende eeuw moest vervangen.
De wijze waarop dat zou gaan gebeuren, stuitte jou (en vele anderen) tegen de borst.
Want niet alleen zou het stedenbouwkundig patroon van de Schilderswijk hierdoor radicaal veranderen, ook de sociaaleconomische structuur zou compleet anders worden.
Kortom, hier werd de regel met voeten getreden dat – en nu citeer ik Adri’s maidenspeech in de Eerste Kamer – “wonen een sociale activiteit is, die bijdraagt aan de binding in onze samenleving”.
Je richtte de wijkkrant ‘De Schilderswijker’ op en werd politiek actief.
Overigens niet zo vreemd voor iemand die als scholier jarenlang redacteur van de schoolkrant was geweest.
Daaraan herinneren exclusieve interviews met onder meer Toon Hermans, Ramses Shaffy, Johan Cruyff en Willem Drees.
Wat begon als een strijd voor betere leef-en woonomstandigheden in de Schilderswijk verbreedde zich allengs tot een hartstochtelijk pleidooi voor stadsvernieuwing met oog voor de menselijke maat.
Jouw in 2013 overleden broer John vroeg aandacht voor de culturele en sociale aspecten van een woonomgeving.
En zette jou zo op het spoor van de stadsvernieuwing als culturele activiteit.
Destijds uiteraard met twee ‘k’s’ geschreven, net als in de titel van de film.
Daarin ging het niet alleen om nieuwbouw van hoge architectonische en stedenbouwkundige kwaliteit – in plaats van de ‘volkshokvesting’ zoals Gerrit Komrij die smalend noemde.*
Maar ook om mooie en zinnige verrijking van het straatbeeld met kunstwerken.
Als wethouder heb je steeds het gesprek over architectuur centraal gesteld, waarbij dat gesprek uitdrukkelijk niet voorbehouden is aan professionals.
Dat laatste was nieuw: voorheen werd de stem van bewoners niet gehoord bij stadsvernieuwing.
Stadsvernieuwing als culturele activiteit hield ook in: terugkeer naar de architectonische en stedenbouwkundige kwaliteit die we kennen uit het tijdperk van Wibaut en Berlage.
Op jouw initiatief werden grote architecten naar Den Haag uitgenodigd, zoals Meier (voor het Stadhuis), Siza, Krier, Bofill, Hertzberger, Weeber en Coenen.
Die laatste kwam met het plan voor de Vaillantlaan: een schitterend voorbeeld van kwalitatief hoogstaande stadsvernieuwing zoals jij die voor ogen had.
Ben reuze benieuwd hoe dit alles in de documentaire is verwerkt.
Daarom zeg ik: lichten uit en start de film.
*Gerrit Komrij, ‘Het boze oog’ (1991)
