Dankwoord door Jan van Zanen bij de presentatie van het fotoboek ’t Haagsche land vanuit de wolken’ 4 november 2021

Beste auteurs en uitgever,

Wat goed dat het rijke fotoarchief van Bart Hofmeester met dit boek wordt ontsloten. Het deel over Den Haag en omstreken dan, want over Rotterdam en Dordrecht verschenen al eerder fotoboeken in deze reeks. Het ‘Haagsche land vanuit de wolken’ is een uniek stuk beeldhistorie in driehonderd foto’s. Foto’s met teksten van jullie; Carel van der Velden, Hans Hemmes en Hans van Kralingen, ervaren journalisten van AD Haagsche Courant en Delftse Courant.

Bart Hofmeester (1921-2001) – zo lees ik – was een van de pioniers van de commerciële luchtfotografie. Hij ging vanaf begin jaren vijftig zo vaak als mogelijk de lucht in vanaf vliegveld Zestienhoven. Gedurende tientallen jaren legde hij voor tal van opdrachtgevers de ruimtelijke ontwikkeling van de Zuidelijke Randstad en dus ook Den Haag en omgeving vast. Zijn beelden tonen ons de groei van de stad en de veranderende relatie met het ommeland in de afgelopen halve eeuw.

Over die ontwikkeling zijn boekenkasten volgeschreven, maar ook bladeren door dit boek geeft al snel een beeld. Een plaatje zegt soms meer dan duizend woorden. Geen gemakkelijke boodschap voor mensen die leven van de pen, maar jullie hebben daar met dit boek toch je voordeel mee gedaan.

Luchtvaartpionier Albert Plesman – ik zat gisteren in het Plesmanduin nog achter zijn bureau – deed ook zijn voordeel met observaties vanuit ‘de wolken’. Hij zag – volgens de niet onomstreden overlevering – een ring van steden in het Westen van ons land en muntte het begrip Randstad. Een ‘frame’ zouden we nu zeggen, dat hem goed uitkwam in de discussie over de beste plek voor een nationale luchthaven.

Zo blijkt de kracht van het beeld toch steeds weer het sterkst te spreken in combinatie met de juiste woorden. Dank voor het verder ontsluiten van Hofmeesters’ werk, dank voor deze bijdrage aan de geschiedschrijving van Den Haag en dank voor dit fraaie boekwerk.