Uitreiken koninklijke onderscheiding aan Ton van de Langkruis

Geachte aanwezigen, meneer van de Langkruis,

Door verhalen te delen, elkaar beter begrijpen. Dat is vrij vertaald de missie van Winternachten. Een vernieuwend festival dat inmiddels al 25 jaar lang bezoekers verrast, prikkelt, uitdaagt, amuseert, inspireert. U, meneer van de Langkruis, stond aan de wieg van dit festival en was hier 25 jaar lang aan verbonden.

Maart jongstleden bent u gestopt. Vanmiddag kijken we terug op de grote bijdrage die u leverde aan het culturele leven in deze stad met een interessante programmering van schrijvers. Ben geen schrijver, maar mag hier toch een klein woordje spreken. Van de eerste kleinschalige editie in 1995 is het Winternachtenfestival uitgegroeid tot een jaarlijks terugkerend cultureel en literair evenement van internationale allure. Begonnen op één locatie in het centrum, hier in dit theater, speelt het festival zich inmiddels af op meerdere locaties in de stad.

U richtte de Stichting Writers Unlimited op, van waaruit niet alleen het festival, maar tal van culturele en literaire evenementen worden georganiseerd. Bevlogen, enthousiast, constructief, gedreven….

Als artistiek leider en algemeen directeur bracht u mensen samen: Schrijvers, dichters, denkers, journalisten, wetenschappers uit alle hoeken van de wereld deelden hun woorden en gedachten met een groeiend publiek. Met het festival en talloze andere programmeringen bood u de afgelopen 25 jaar niet alleen een podium aan duizenden schrijvers en denkers uit binnen- en buitenland. U wist literatuur, muziek, film onder de aandacht te brengen van een breed publiek. Grote actuele maatschappelijke thema’s werden niet geschuwd. Identiteit, culturele en etnische diversiteit, koloniale geschiedenis en vrijheid van meningsuiting als speerpunten van de programmering.

Uw focus lag er ook op om meer jongeren te bereiken. Daar slaagde u geweldig in. Scholen openden de deuren om schrijvers te ontvangen. In de programmering van het festival werd een speciaal podium geopend voor jonge dichters. Vele scholieren hebben in de afgelopen jaren dit podium beklommen. Een vernieuwende beweging in een maatschappij waar leesbevordering een belangrijk thema is.

Uw liefde voor het vrije woord komt ook tot uiting in de samenwerking met PEN International en Oxfam Novib en de uitreiking van de Oxfam Novib PEN Award tijdens het Winternachtenfestival. Hiermee worden schrijvers geëerd die voor het uitoefenen van hun recht op vrije meningsuiting soms met zware straffen moeten boeten. U gaf in de afgelopen 25 jaar juist een podium aan schrijvers uit landen die vrijwel nergens in het literaire veld gehoord werden. Vele jonge, onbekende, schrijvers kwamen tijdens ‘uw’ festival vaak voor het eerst publiekelijk aan het woord en groeiden uit tot toonaangevende auteurs.

‘Het is aan ons’ is het thema van het festival in 2021. Een activerende titel in een onrustige wereld. Oproepend om er met elkaar uit te komen. Een actieve houding aan te nemen. Door verhalen te delen, elkaar beter begrijpen…

Dankzij uw jarenlange inspanningen heeft Den Haag dit podium om in gesprek te blijven met elkaar, samen te komen en met woorden, verhalen, muziek en beeld verbinding te realiseren. Denk dat wij daar met z’n allen bijzonder dankbaar voor mogen zijn.

Het doet mij dan ook groot plezier dat Zijne Majesteit de Koning heeft besloten u,

Antonius Paulus van de Langkruis

te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau vanwege uw belangrijke bijdrage aan het culturele en literaire leven in onze stad en de grote rol die Writers Unlimited heeft gespeeld en nog steeds speelt voor het vrije woord van auteurs uit de gehele wereld.

Ik feliciteer u van harte met deze onderscheiding.