Toespraak door Jan van Zanen bij de uitreiking van een Koninklijke onderscheiding aan Peter Dik, 28 september 2023

 

Beste aanwezigen,

Beste Peter,

 

Met meer dan 2.000 demonstraties per jaar is Den Haag de demonstratiehoofdstad van Nederland.

Dat is niet vreemd; hier zetelen parlement en regering en Den Haag is ook de internationale stad van vrede en recht.

Maar om al die demonstraties te faciliteren en ervoor te zorgen dat ze veilig en ordentelijk verlopen, daar komt veel bij kijken.

Daar weet jij, als taakcommandant Handhaven Netwerken binnen de Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden (SGBO), alles van.

Sterker, gesteld mag worden dat jij aan de wieg hebt gestaan van het ontwikkelen en uitbouwen van de rol van taakcommandant.

Als man ter plekke ben jij op zulke momenten steeds ‘verbindingsofficier’ naar de SBGO en de driehoek.

Die militaire term durf ik hier zeker in de mond te nemen, niet alleen omdat je dat echt bent, maar ook omdat je je loopbaan in de jaren zeventig begonnen bent bij de Koninklijke Marechaussee.

Halverwege de jaren tachtig maakte je de overstap naar de politie, waar je als agent, hoofdagent, wijkagent en brigadier de ins en outs van het politiewerk leerde kennen.

Je was ook acht jaar lang lid van het Bedrijfs Opvang Team, een functie waarvoor je een specifieke opleiding volgde.

In die hoedanigheid ving je collega’s op die schokkende gebeurtenissen hadden meegemaakt en hielp hen zo om die ervaringen te verwerken.

In september 2007 rondde je de studie Integrale Veiligheidskunde aan de Haagse Hogeschool af en werd je bevorderd tot inspecteur van politie.

Met als speciale taak het coördineren van grootschalige evenementen op en rond het Malieveld.

Die omvatten uiteraard meer dan demonstraties, toch zijn het de demonstraties die het meeste werk opleveren.

De gemoederen kunnen daarbij hoog oplopen en het optreden van de politie ligt steeds onder een vergrootglas.

Wat dat betreft was jij helemaal de juiste man op de juiste plek.

Want zoals je het zelf treffend omschrijft, en ik citeer:

,,Ik kan zo ook een stukje van de democratie faciliteren.

Demonstreren is een belangrijk grondrecht.

Mijn bijdrage eraan is dat dat veilig verloopt.

Voor iedereen.”

Einde citaat.

Tijdens demonstraties stond jij altijd in de frontlinie.

Als eerste aanspreekpunt van de overheid, waartegen het protest zich ook meestal richtte.

Jij vervulde die soms ondankbare en schier onmogelijke taak met engelengeduld, duidelijk én menselijk.

Je kreeg met uiteenlopende karakters te maken: vredelievende, maar ook agressieve.

Nooit liet je je op de kast jagen, altijd bleef je rustig.

Ook wanneer mensen je bijvoorbeeld probeerden te verleiden tot het doen van politieke uitspraken, nare dingen tegen je riepen en je daarbij ook nog eens van verschillende kanten gefilmd werd.

Je ziet dat niet als iets vervelends, naar eigen zeggen, maar als een uitdaging.

Steeds hield je het hoofd koel.

Praten, praten, praten: ook met demonstranten die eigenlijk helemaal niet willen praten.

Daar ben je goed in, net als in luisteren, en zo wist je de keer op keer de angel eruit te halen en escalatie te voorkomen.

Wat dat betreft ben je een voorbeeld voor jongere collega’s en je hebt je ervaring en kennis actief aan hen doorgegeven.

Zelf vind je het allemaal de normaalste zaak van de wereld.

“Ik doe toch alleen mijn werk”, was je reactie toen je twee jaar geleden in het zonnetje gezet werd door stichting Waardering Erkenning Politie.

Velen om jou heen keken en kijken toch net iets anders naar.

Ik voel me dan ook bevoorrecht je te mogen melden, nu je van je pensioen gaat genieten, dat Zijne Majesteit de Koning heeft besloten jou, Peter Dik, Koninklijk te onderscheiden.