Zaterdag en zondag 3 en 4 mei

Goed geslapen. Pak de laatste spullen in en sluit m’n koffer. José brengt ons om half zeven richting het vliegveld. Hebben een lange reis voor de boeg, aankomst in Amsterdam is mede door het tijdsverschil een volle dag later. De bedoeling is vervolgens vlot met een korte vlucht richting Buenos Aires te vertrekken. Helaas is de luchthaven gesloten. Reden: dikke mist. Wat een pech. Michelle en Nadji verkennen alternatieve mogelijkheden om op tijd te zijn. Mission impossible.

Vertrekken (gelukkig) tegen twaalven – een aantal uren later dan voorzien – alsnog naar Buenos Aires met vlucht AR1383 van Aerolíneas Argentinas in een Embraer 190. Landen op Aeropuerto Internacional Jorge Newbery (AEP). Haasten ons vervolgens naar EZE airport. Chauffeur Alexin, een Argentijnse variant van Max Verstappen, racet ons door het drukke verkeer erheen. ‘Charlie’ begeleidt ons op de luchthaven namens de Nederlandse ambassade door het inchecken en de douane. Dat gaat vlot. Halen het net (zonder koffers, die haalt Nadji van de band en worden nagestuurd). Groet onze ambassadeur Z.E. Mauritz Verheijden en dank hem voor alle hulp en gastvrijheid. Vanaf EZE airport (Aeropuerto Internacional Ministro Pistarini) vliegen we in een 787-8 (dreamliner) met vlucht KL702 naar Amsterdam. Een bekende Nederlander begroet me allerhartelijkst in het toestel. Helaas was er in Montevideo noch in Buenos Aires een The New York Times te krijgen. Lees onderweg dus stukken, de Elsevier van vorige week en weet – in tegenstelling tot de heenreis – de slaap redelijk te vatten.

De zondag begint vliegend. Verloopt plezieriger dan op de heenweg. Kan nu redelijk goed slapen en in ieder geval rusten. Landen rond kwart over acht op Schiphol. Ben er vlot uit en hoef niet op m’n koffer te wachten. Neem afscheid van Michelle en ga meteen door richting huis. Ben in de loop van de ochtend terug. Ruim een beetje op en draai een was. Bel achtereenvolgens met m’n moeder en dochter. Begin met het ondertekenen van een groot aantal brieven en stukken uit een enorme stapel tekenboeken.

De loodgieterstassen uit het Stadhuis zitten bomvol. Enfin. Zit om half één via MS Teams een vergadering voor van de driehoek. Spreken onder andere over de herdenkingen van vanavond. Neem met een paar naaste medewerkers (ook via MS Teams) een aantal actuele dossiers door. Heb telefonisch contact met wethouder Mariëlle Vavier, zij was gisteren locoburgemeester.

Fiets ’s middags rond half drie samen met bestuursadviseur Maarten naar het politiebureau op Scheveningen. Voor de deur staan veiligheidsregisseur Remko Nieland en woordvoerder Sentina gereed. Teamchef Lucille Albers-Smit van de politie Scheveningen ontvangt me en stelt me voor aan politiecollega’s die donderdagavond aan het werk waren. Met veel menskracht hebben ze er eerst voor gezorgd dat omstanders veilig waren en groepen jongeren uit elkaar werden gehaald, waarna de agressie zich op de agenten richtte. Verschrikkelijk. Op het politiebureau gaat inmiddels alle aandacht uit naar het analyseren van de camerabeelden die er zijn en ook nog worden aangeleverd door mensen. Zie dat het de politie echt helpt als mensen aangifte doen en beelden aanleveren. Het is een zondagmiddag, maar het bureau zit vol met agenten die bezig zijn met de opsporing. Het helpt allemaal om zaken op te pakken. Bezoek aansluitend verschillende ondernemers, die met lede ogen hebben moeten aanzien hoe rellende jongeren de boel verziekten op Scheveningen. Bespreken wat op de kortst mogelijke termijn (nog) meer kan worden gedaan om ongeregeldheden als deze zoveel mogelijk te voorkomen.

Hang thuis de vlag halfstok. Haast me aan het begin van de avond naar de Grote Kerk waar de jaarlijkse openbare herdenkingsbijeenkomst Den Haag Herdenkt, georganiseerd door Huis voor de Stad, plaatsvindt. Kabinetschef Eline vergezelt mij. Begroet bij binnenkomst Folkert Blaauw van de Grote Kerk en Tess Marlot (Tess van der Zwet), beiden betrokken bij de coördinatie van het programma. Het thema is dit jaar ‘Het begint met woorden’. Begroet Gerrit Venema. Hij doet mij een exemplaar van zijn gedichtenbundel ‘Vanavond, veel gedachten, gedichten bij 80 jaar einde WO II’ kado. Aardig. Spreek, na een korte inleiding door Rachel Kuijlenburg van Huis voor de Stad, een openingswoord uit.

Chaja Polak verzorgt de centrale lezing. Zij weet als geen ander hoe woorden zowel kunnen beschadigen als helen. In haar werk onderzoekt ze de kracht van taal om het onzegbare toch te benoemen en een brug te slaan tussen verleden en toekomst. Indrukwekkende lezing waarin zij onder andere stelt: “Als wij compassie voor andere mensen verliezen, verliezen wij onze menselijkheid.” Rake woorden in het huidige tijdsbeeld. Hagenaar Wim Egger (bijna 90) vertelt in een videoportret over zijn oorlogservaringen als kind uit een Joods-Surinaams gezin dat in 1943 bruut werd opgepakt door de Nederlandse politie. Hij schreef er een boek over, getiteld ‘Surinaamse ruig, Joodse buik; emoties over de Surinaamse Slavernij en de Sjoa’. Er zijn videobijdragen van leerlingen van het Segbroek College die met elkaar in gesprek gaan over het thema ‘Het begint met woorden’. Scholier Marley Robinson verzorgt een pianovoordracht en Juliëtte Jurriens, scholiere van het Christelijk Gymnasium Sorghvliet, draagt een zelfgeschreven gedicht voor. Tijdens de bijeenkomst spelen pianiste Julia Buizer-Madzhar en violiste Loes Dooren composities van de Haagse componist Samuel Schuijer. Hij studeerde eind negentiende eeuw aan het Koninklijk Conservatorium. Samuel werd in 1942 vermoord in Auschwitz. Zijn huis en muziekschool aan de Laan van Meerdervoort werden door de nazi’s geplunderd en zijn werk leek voorgoed verloren. Jaren later vonden Haagse kinderen een doos met zijn muziekmanuscripten ergens op straat. Dank na afloop Chaja Polak en Wim Egger, als ooggetuigen van de Tweede Wereldoorlog, voor het delen van hun verhaal. Krijg van Tess en Folkert het boek ‘Brief in de nacht’ van Chaja Polak kado en begroet Hélène Pichon, directeur van de Alliance Française.

Buiten blijkt de temperatuur flink afgekoeld. Haal thuis m’n winterjas. Geen overbodige luxe blijkt later op het Carnegieplein waar bij het monument de jaarlijkse herdenking plaatsvindt. Begroet de organisatoren Robert Baruch en Willem Post van de stichting Nationale Herdenking ‘s-Gravenhage. Een herdenking die indrukwekkend is in zijn soberheid. Leg namens het Haagse gemeentebestuur een krans.

Studenten van de Haagse Studenten Vereeniging leiden de kranslegging in goede banen en Theaterfanfare Kunst voor het Volk verzorgt de muzikale omlijsting. Begroet na afloop van de herdenking een aantal bekenden. Deel op Instagram een bericht over de bijeenkomst in de Grote Kerk en de kranslegging.

Gebruik met Eline en kamerbewaarder Björn snel het avondeten bij ROOM aan het Anna Pauwlonaplein. Keurig verzorgd. Zijn (daardoor) op tijd bij de Koninklijke Schouwburg. De afgelopen tien jaar vond daar op 4 mei het herdenkingsprogramma De Laatste Getuigen plaats. Het programma is gemaakt door Het Nationale Theater. Word buiten ontvangen door directeur Cees Debets. Kunnen samen met hem, achterin de zaal, een deel van de allerlaatste voorstelling meebeleven. Ben onder de indruk en voel mij vereerd om na afloop het boek, waarin in 341 bladzijden alle verhalen van de afgelopen 10 jaar zijn gebundeld, in ontvangst te mogen nemen. Spreek een kort dankwoord uit waarin ik, namens mijn generatie en alle generaties daaropvolgend, alle getuigen die hun verhaal hebben gedaan bedank en natuurlijk Het Nationale Theater die dit mogelijk heeft gemaakt. Begroet na afloop good old (en topactrice) Betty Schuurman.

We groeiden samen op in Edam. “Ik zag je broer Koos vorige week nog”, zegt ze. Heerlijk om even bij te praten. Duik thuis snel mijn bed in. Het was een lange dag.